Mag je zelf asbest verwijderen als je het vindt?

Wie een woning bezit of verkoopt die gebouwd is vóór 2001, heeft waarschijnlijk al gehoord van het asbestattest. Sinds eind 2022 is dit document verplicht bij verkoop van oudere gebouwen in Vlaanderen. Maar wat als je tijdens een renovatie of opkuis zelf op asbest stoot? Mag je dat zomaar verwijderen? Het antwoord: soms wel, maar er zijn strikte regels waar je je absoluut aan moet houden.

In dit artikel leggen we haarfijn uit wanneer je zelf aan de slag mag, wat de voorwaarden zijn en wanneer je best een professional inschakelt. Ook lichten we de richtlijnen van OVAM (Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij) toe, zodat je helemaal wettelijk in orde blijft.

Wat is asbest en waarom is het gevaarlijk?

Asbest is een verzamelnaam voor een groep van vezelachtige mineralen die vroeger vaak gebruikt werden in bouwmaterialen vanwege hun brandwerende en isolerende eigenschappen. Denk aan golfplaten, leidingen, dakbedekking, isolatiematerialen en zelfs vloerbekleding.

Het probleem? Wanneer asbest beschadigd wordt of veroudert, kunnen asbestvezels vrijkomen. Die zijn niet zichtbaar met het blote oog, maar wel extreem gevaarlijk als je ze inademt. Ze kunnen op termijn leiden tot ernstige longaandoeningen, zoals asbestose of longkanker.

Daarom is het verwijderen van asbest niet zomaar een klusje dat je even snel zelf doet.

Mag je zelf asbest verwijderen?

Volgens OVAM is het in bepaalde gevallen wel toegelaten om zelf asbesthoudend materiaal te verwijderen. Maar er zijn een aantal belangrijke voorwaarden:

Wanneer mag het?

• Het gaat om hechtgebonden asbest (zoals in golfplaten of schouwen), dat niet beschadigd is.
• Je doet het in je eigen woning (dus niet bij huurwoningen of gebouwen van derden).
• Je respecteert alle veiligheidsmaatregelen en verpakt het asbest correct.
• Je brengt het zelf naar een erkend recyclagepark dat asbest aanvaardt.

Wanneer mag het niet?

• Als het materiaal broos of losgebonden is (zoals oude isolatie of spuitasbest).
• Als het beschadigd is of stof afgeeft.
• Bij grote hoeveelheden of moeilijk bereikbare plaatsen (zoals dakconstructies).
• Als je niet zeker weet of het om asbest gaat, moet je het eerst laten analyseren.

OVAM raadt bovendien sterk aan om altijd eerst advies in te winnen bij een erkende deskundige of via de gemeente.

Hoe pak je het veilig aan?

Als je zelf aan de slag gaat, moet je altijd:

1. Beschermende kledij en mondmasker dragen (type FFP3).
2. Het materiaal niet breken of zagen, om stofvorming te vermijden.
3. Het materiaal meteen in luchtdichte zakken of folie verpakken.
4. Alles nat houden om stof te beperken.
5. Het afval juist labelen als “asbesthoudend” en op afspraak naar het containerpark brengen.

Opgelet: een gewone vuilniszak is niet voldoende. Gebruik specifiek asbestfolie of verpakkingsmateriaal dat toegelaten is.

Wanneer schakel je een professional in?

Zodra het asbest beschadigd is, het om broos materiaal gaat of als je twijfelt, is het altijd veiliger om een erkend asbestverwijderaar in te schakelen. Een specialist weet exact hoe hij het materiaal moet behandelen, beschikt over de juiste apparatuur en zorgt voor de correcte verwerking van het afval.

Bovendien heb je bij grotere verbouwingen of bij verkoop meestal ook een asbestattest nodig. Dat mag enkel opgesteld worden door een gecertificeerde deskundige asbestinventarisatie (DIA).

Wees slim, wees veilig

Zelf asbest verwijderen is dus niet verboden, maar enkel in specifieke gevallen en mits je strikt de regels volgt. Doe je dat niet, dan riskeer je een boete en stel je jezelf (en anderen) bloot aan gezondheidsrisico’s.

Wil je volledig zeker zijn van je zaak? Laat je begeleiden door een erkende professional zoals De Keurspecialist. Wij kunnen je adviseren over je situatie, het nodige asbestattest voorzien en veilig asbest laten verwijderen volgens de geldende regelgeving.

Meer weten? Neem gerust contact op voor een vrijblijvende afspraak of bekijk onze pagina rond asbestverwijdering en attestering in Vlaanderen.